Problem obgryzania paznokci jest dość powszechnym zjawiskiem w naszym społeczeństwie. Jest to jedna z najczęściej występujących czynności typowo nawykowych u dorosłych oraz u dzieci. Dane epidemiologiczne wskazują, iż obgryzanie paznokci najczęściej dotyczy dzieci w wieku szkolnym oraz nastolatków i ludzi młodych. W tej grupie wiekowej problem ten ujawnia się nawet u trzydziestu procent populacji.

Z czego wynika obgryzanie paznokci? Jakie są przyczyny tego zjawiska?

U dzieci, jak i u dorosłych problem ten najczęściej jest związany z odreagowaniem napięcia emocjonalnego i stresu dnia codziennego. Obgryzanie paznokci może oznaczać, że dana osoba ma pewien problem emocjonalny lub psychologiczny związany ze szkołą, domem lub pracą. Może to być objaw nieprawidłowego codziennego funkcjonowania. Uważa się również, że obgryzanie paznokci u dzieci jest pewną pozostałością z przeszłości, z minionego etapu rozwojowego i uważane jest za kontynuację odruchu ssania, charakterystycznego dla wieku niemowlęcego. Jeśli obgryzanie paznokci nie mija, warto pomyśleć, czy nie jest to jeden z objawów innego zaburzenia, np. nerwicy natręctw. Uważa się również, że problem ten może mieć pewne podłoże genetyczne, gdyż częściej występuje w kolejnych pokoleniach u osób spokrewnionych. Co więcej, badania naukowe wykazały, że palenie papierosów dodatnio koreluje z występowaniem tego zjawiska. Freud zaś uważał, że obgryzanie jest związane z rozwojem psychoseksualnym człowieka. Psycholodzy zauważyli, że dzieci, które mają dobry i bliski kontakt ze swoimi rodzicami zdecydowanie rzadziej borykają się z tym uciążliwym problemem.

Jak przestać obgryzać paznokcie i poradzić sobie z tym problemem?

Zaprzestanie obgryzania paznokci na pewno nie jest rzeczą łatwą. Jak z każdym nawykiem – ciężko jest od razu wygrać i przezwyciężyć siłę przyzwyczajenia. Warto uświadomić sobie jakie zdrowotne konsekwencje niesie ze sobą ta szkodliwa czynność, bo być może dzięki temu uzmysłowimy sobie, że warto przestać to robić i uwolnić się od tego nawyku.

Jakie są zdrowotne konsekwencje obgryzania paznokci?

Choć może się wydawać inaczej, taka trywialna czynność jak obgryzanie paznokci może znacznie pogorszyć nasz stan zdrowia. Obgryzanie paznokci często jest bardzo zaawansowane i intensywne, co znaczy, że może wiązać się z krwawieniami. Takie uszkodzone miejsca na dłoniach są doskonałymi wrotami dla drobnoustrojów, które mogą wywoływać miejscowy i nie tylko, stan zapalny. Rośnie ryzyko infekcji bakteryjnych, grzybiczych i pasożytniczych. Skóra i przydatki, to naturalna, pierwsza linia obrony przed patogenami środowiska zewnętrznego, a uszkodzenie tej bariery, może zdecydowanie zwiększać ryzyko infekcji i zakażeń. Wynika z tego, że obgryzanie paznokci upośledza w istotny sposób naszą odporność. Ciągle wkładanie palców do jamy ustnej również jest czynnikiem ryzyka zapalenia jamy ustnej i dziąseł. Warto pomyśleć o tych powikłaniach przy obgryzaniu paznokci. Dzieci, które obgryzają paznokcie częściej są nosicielami różnych, groźnych patogenów.

Inne sposoby na obgryzanie paznokci – jak sobie radzić na co dzień

Jednym znanym sposobem na obgryzanie paznokci jest na przykład smarowanie ich substancjami, które zniechęcają do obgryzania na przykład, taki jak: sok z aloesu. Według medycznego świata sposoby te są jednak mało skuteczne. Jeśli problem ten dotyczy naszego dziecka, to zdecydowanie warto postawić na szczerą i otwartą rozmową o tym problemie. Należy zwracać dziecku delikatnie na to uwagę, nie oceniać go i nie krytykować, ale tłumaczyć mu, jak bardzo taki nawyk może okazać się niebezpieczny dla jego zdrowia. Dobrze sprawdza się również metoda nagrody, kiedy zauważymy, ze dziecko nie wykonuje tej czynności przez jakiś czas to warto pochwalić je za to. Warto również skupić swoje działania na eliminacji stresowych czynników z życia dziecka. Jeśli problem obgryzania dotyczy nas dorosłych to warto zmniejszyć tempo życia i postawić częściej na odpoczynek i relaks, po to by zmniejszyć napięcie nerwowe naszego organizmu. Spacer, sport gorąca kąpiel – czasem tak mało wystarczy, by zmniejszyć napięcie naszego organizmu.

Jeśli nie możemy sami poradzić sobie z naszym problemem lub problemem naszego dziecka, to zdecydowanie warto udać się po pomoc do specjalisty, jakim jest psycholog. Czasami niezbędna okazuje się pomoc psychiatry – dotyczy to bardziej zaawansowanych przypadków, kiedy niezbędne staje się zastosowanie leczenia farmakologicznego. W tych sytuacjach najczęściej stosuje się leki przeciwdepresyjne z grupy inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) na przykład – sertralinę, stosuje się też często trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne. Leczenie farmakologiczne jest niezbędne, gdy obgryzanie paznokci jest związane z zaburzeniami natury psychicznej, na przykład depresją, zaburzeniami kompulsywno-obsesyjnymi czy pobudzeniem psychoruchowym.

Jak zająć swój umysł? Pomocne wskazówki

Gdy walczymy z ochotą na obgryzanie paznokci, warto wymyślić sobie jakieś ciekawe, alternatywne, również przyjemne zajęcie. Możemy spróbować spożywać wtedy jakąś smaczną (i zdrową!) przekąskę, na przykład: nasiona, owoce, chrupki kukurydziane. W taki sposób odwrócimy swoją uwagę od paznokci. Może również zagrać w jakąś grę na telefonie, lub mieć przy sobie krzyżówki, które nie tylko odwrócą naszą uwagę od nawyku, ale również pomogą nam ćwiczyć pamięć i koncentrację.

Ciekawą opcją jest także odwiedzenie kosmetyczki, która postara się, by nasze paznokcie pięknie się prezentowały, co sprawi, że zdecydowanie zastanowimy się dwa razy zanim zniszczymy piękne, ozdobione, kolorowe paznokcie. Taki pomysł może być szczególnie efektywny u kobiet i nastolatek.

Podsumowując, obgryzanie paznokci to ważny temat nie tylko ze względu na jego estetyczne konsekwencje, ale również ze względu na zdrowotne implikacje tego nawyku. Dlatego, jeśli sami nie możemy sobie poradzić z tym uciążliwym, codziennym problemem, to zdecydowanie warto przekonać się do wizyty u specjalisty – psychiatry lub psychologa.